Opowiadani na niedziele

Jewka Trzynczanka: Helynka uż je tam, kaj mo być

Jak sie partyja zyndzie, to sie kaj co jedyn łod drugigo dowiy. Też my sie tak poschodzili, bo cóż już w nasich rokach. Jak sie trza zynść, tak to nie łodwlykać i szrajbnyć se w kalyndorzu na lodówce, aby sie to dobrze widziało, kiedy, kaj a ło kierej abo u kogo dóma. Bo ni ma jako sie poschodzić jedyn z drugim w chałpie. Ale to tak z kraja.

Roz do nas prziszeł aji Janek. Je już porym roków wdowcym i też je rod, ja sie dostanie kaj ku partyji, z kieróm idzie kany ło cim pobulczeć. Każdy już mioł cosi w lampce a jo jim jeszcze wieczór, jak już było ćma, zrobiła zapolóny puncz. To nejlepi wyndzie, jak już je ćma i światło sie zgasi. Nawarziłach kisłej kapusty z fajnymi malutkimi jelitkami łod Franciszka. Chłopi pofrygali, wypili po birelu a potym tyn puncz, z kierym żech jim chciała przekwapiyni zrobić. Zamiyszali, aby płómiyń zgasić. Paweł skosztowoł ty dziwy i prawił: „Jewka, to dej kamratkóm jak przidóm, to ni ma pici dlo chłopów.” Janek to z grzeczności wypił i prawił, żech mu przipómniała jego nieboszczkym Helynkym. Że też na posiedzyni z kamratkami to robiła. Kamratki prawiły że dobre, ale dlo chłopów to je wygorzany róm na cytrónie.

I zaczyno sie wykłodani. Mie zaczyna brać drzymota, ale jak żech czuła, ło cim Janek zaczón, to mi chned w latarni zaczón wiyncej knut gorzeć. ,, Jo wóm cosi musim powiedzieć”, zaczón. ,,Jak było jakisi czas po pogrzebie, to mi awizowali, że se móm prziść po urnym, w kierej miała być moja Helynka. Móm nadziejym, że tam była una. Jo pełny żalu aji spóminek, żech pytoł kamrata, aby szeł zy mnóm. A tóż że ja. Za przisłógym żech go pozwoł na półkym. A to wiycie, jak je dziedzina wielko, to je w ni aji wiyncej gospód. A my każdóm chcieli łobynść, aby aji Helynka z tego cosi miała. Dyć sie na jisto na nas z wyrchu dziwała i możne aji miała radość, że szeł kamrat zy mnóm do karczmy i byli my we trójkym. Jak my wyśli z tej trzeci gospody, bo jedna je na dolnym kóncu, jedna w postrzodku a ta trzecio na kóncu dziedziny, tak my spotkali fojta i łod słowa ku słowu prziśło aji na Helyncin „łobywak”. A kaj jóm mosz, pyto sie mie fojt.” Jura do mie dyrncył a prawił, że nie wiy, kaj my tóm igelitkym niechali. Na szczynści fojt mioł kónsek na parkowisku auto i zebrali my to łod tej nejbliżsi gospody. Urna była ale aż w tej gospodzie na dolnym kóńcu. Kelnerka była duchaprzitómno, podziwała do taszki i wycióngła z ni urnym. Nie zlynkła sie. Bo nie downo pochowali starzika i poznała, co to je. Insi by już jisto wołoł policajtów, że pod stołym je bómba. Położiła urnym na szink i dała na nióm bez, kiery mieli we wazie.

Nó, i aji tako może być łostatnio cesta człowieka. Ale Helynka już je tam, kaj mo być.


O autorce:  Eva Szczerbová, rozená Suszková, se narodila 17. září 1938
v Písku u Jablunkova. Její matkou byla lidová vypravěčka Marie Suszková, známá
jako Chraścinka z Pustek. Ve svých patnácti letech začala pracovat v železárnách v Třinci, kde byla zaměstnána až do roku 1994. Pravděpodobně i pod vlivem své matky se začala poměrně brzy věnovat také psaní. Nejprve psala tzv. do šuplíku, od roku 2007 publikuje pod pseudonymem Jewka Trzynczanka. 

Děkujeme autorce a vydavateli – spolku Ducatus Teschinensis – za souhlas s publikováním na našem portálu vybraných povídek z knihy Jako sie tyn żiwot zmiynio, kterou lze zakoupit v regionálních knihkupectvích.

Komentáře