Jewka Trzynczanka: Ni jyny w maju
Na nie wiym, czymu by sie mieli mieć ludzie radzi jyny w maju. Dyć radzi by sie mieli mieć cały łokróngły rok, ale aji ty dalsi.
Ale teraz kapkym wiyncej na wiesioło, jak już to je ło miłości. Bo miłość z nikierymi tak zamiato, jako nowo pryncianno mietła. Nie wiym, ci jich jeszcze kaj kiery na dziedzinie robi, ale nasz tata umioł robić szumne mietły aji pryncianne kosze i kosiczki. Nikiero babka na dziedzinie aji nikiedy mietłóm dostała a ło nikerych takich pofidernych sie prawiło, że to sóm taki mietły. Czymu mietły, to nie wiym. Bo wszelijako sie babki na dziedzinach przezywało – sotóna, czarownica, poletucha, łopica.
A to se tak nikiedy jedna drugi nadowały, jak sie kiery chłop zmylił i wlóz pod insi dach ku kierejsi do kumory. A to nie musiało być jyny w maju. Dyć zmylić sie może człowiek aji w insim dniu w miesióncu. Ale sie prawi, że jak sie wszecko tak zielyni jako w maju, to chłopóm przibywo hormónów szczynścio i ni jyny tóm swojóm nikiedy kajsi bulnóm do wysoki trowy.
Jako sie kiejsi stało. W łobóch sie wszecko burziło, ni jyny hormóny. Już jakisi czas społu chodzili, tóż sie tymu po mieczu zdało, że by już miało kóniecznie prziść to napełniyni, aby wiedzioł, że dziywczyn ni ma jyny do kolasy. Przi miesiónczku jóm bulnył do kónciny. Ale niż ji starcił rozerwać bluzkym aji z drobnymi knefliczkami, bo gdóżby sie tam z dziurkami pańkoł, niewiasta zaczyna w niebogłosy wrzeszczeć. Un już też mioł portki u kolan a zdało sie, że aji przez jeji wrzask dopnie swojigo. Ale aji jymu sie zaczyny prać mrowce do rozkroku i już wiedzioł, czymu tyn wrzask. Una to miała gorsi. Bo ji głowym wcisnył do mrowci kupy. Wiycie se przedstawić, jako to musiała być sumeryja? Łolza była blisko, tak łobo do ni skocili i zaczyni ty małe czyrwióne potwory topić. Un ji prawił – nadech a wstyrcił jejóm bujnóm czuprynóm pod wodym. Łomało jóm nie utopił, bo sie załkła wodóm. Potym sie łobo posewlykali durch und durch i mrowce topili. Un z galot i koszule a una z potarganej bluzki aji spodnice. Głowym jeszcze porym razy wstyrciła pod wodym, aby jeszcze łostatni mrowce potopiła. Ale to nie było wszecko. Mama, jak jóm widziała takigo utopca, to słożiła rynce do pacierzi i zaczyna sie żegnać. Myślała, że jóm jisto chcioł kierysi zgwołcić, bo bluzka roztargano. Ale czymu głowa mokro, to ji już na rozum nie szło. Do rana Zuzka spuchła jako naruszane ciasto na brutfaniok. Głowym aji gymbym miała roz telóm. Mama nic nie patrziła, jyny jóm zaczyna po gymbie śmietónkóm naciyrać a na głowym ji przikłodała handrym namoczónóm w kiszce. Przedtym ji jeszcze głowym łoctym sloła. Jyny ji nie szło na rozum, że jeszcze ji sym tam z włosów zaczón mrowiec wylazować. Zuzka sie nie prziznała, co sie stało. Bo wiedziała, że by móg aji Michał łoberwać.
Ci dwo se sóndzóni nie byli. Na dalsi randce se Michał łodskocił a dyby na małóm, ale zebrało go to na wielkóm a porzóndnie rzodkóm. Jako spuszczoł nogawice, tak mu nie doszło, że mo aji hozyntregi u galot pos…. Kupa mu tam na nich zostało. Chynył kabot na pleca, bo tak to kiejsi syncy nosili. Potym go schynył i rozpostrził ji go na trownik, aby se siedła. Na podsiwce zostało nalepióne to, co było na hozyntregach. Zuzka, jak to widziała, zezuła sandałki i boso w nogi.
O autorce: Eva Szczerbová, rozená Suszková, se narodila 17. září 1938
v Písku u Jablunkova. Její matkou byla lidová vypravěčka Marie Suszková, známá
jako Chraścinka z Pustek. Ve svých patnácti letech začala pracovat v železárnách v Třinci, kde byla zaměstnána až do roku 1994. Pravděpodobně i pod vlivem své matky se začala poměrně brzy věnovat také psaní. Nejprve psala tzv. do šuplíku, od roku 2007 publikuje pod pseudonymem Jewka Trzynczanka.
Děkujeme autorce a vydavateli – spolku Ducatus Teschinensis – za souhlas s publikováním na našem portálu vybraných povídek z knihy Jako sie tyn żiwot zmiynio, kterou lze zakoupit v regionálních knihkupectvích.
Komentáře
